A.DOĞAL SOKAK
Doğal olarak şimdiye kadar kamuya açık olan yerlere sokak diyorduk.
Buradan yürüyoruz ağaçlarımızı, çiçeklerimizi kenarlarına dikiyoruz.
Çeşme, durak, tabla ve panolarımızı buralara kuruyorduk.
Banklarımızı, parklarımızı, çarşılarımızı ve ulaşım alanlarımızı bu kamu açık alanlarından sağlıyorduk.
Dünyanın her tarafına karayolundan bağlanan örümcek ağı gibi uzanan, kıvrılan ve dönen meridyen ile paraleller arasında dünyayı bölen bu ağlar doğal dünya sokaklarıdır.
Bu sokaklar bazen cadde bazen bulvar bezende otobanlara bağlanıyor ve devam ediyordu. Liman hava yolu demir yollu ile istasyonlarla yenilenen teknolojiye uygun bağlantıları var. Bu bağlantılar sınır kapılarından dış dünyaya açılıyor. O dış dünyada olan her ülke başka bir sokak ve yolla diğer ülkeye bağlanıyor ve uçsuz bucaksız bitimsiz devam ediyor sürekli genişliyor.
Ülkeler kıtalar ve kutuplardan da kurulan yolların dünya üzerindeki varlığı doğal iletişim ve birleşimin varlığıdır.
Bir ürün bir araca bir araç bir yola bir yoldan bir şehre bir şehirden bir sınırda ki gümrük kapısına bu gümrük kapısından alınan izinle diğer sokaklar şehirler limanlar kapılar ülkeler derken ulaşması gereken yere ulaşıyor.
Bunun ulaşımı hep bu dünyanın doğal sokakları ve bu sokakların bağlandığı kara demir, deniz ve hava yollarından sonra ulaşması gereken menzillerle ürün, hammadde yâda hizmet teslimatı ise sahibine ulaşıyor.
Yani bir kamyon, tren, gemi veya uçaklarla insanlar, hizmetler ve ürünler bu DOĞAL YOLLAR dan ulaşımın merkezine varıyordu.
B.SANAL SOKAK
Doğal olmayan yolardan bir ürün hizmet yâda faydanın son gereksinim duyanına ulaşmasına da SANAL YOLLAR diyoruz. Örneğin bir fotoğraf, haber, yâda film ile binlerce sayfadan oluşan bir kütüphanenin taşınmasını ele alalım. Binlerce kitap, bu kitaplardan oluşan binlerce koli, DOĞAL YOLDAN taşınması halinde yukarıda anlattığım sistemle,binlerce TIR, VAGON, GEMİ, UÇAK ile yüklenmesigerekiyor. Sigortalanması gerekli, gümrük hizmetlerinin iznin alınması ve tahmil tahliye işçisi onun uzman firmasının birçok işlem navlun, evrak çevirisinden sonra, coğrafi koşulara ve yolun iklim koşuları, risklerine bağlı yolculuğundan bahsedecektik. Ama o kütüphane bilgisayar yazılımı sayfa düzeni ve kitap tasarımlarının hepsini son adres olan erişim merkezine network bağlantılarıyla SANAL SOKAK sistemi ile doğal yoların hiç birine ihtiyaç duyulmadan ERİŞİM adresinde ki bilgisayarın MASA ÜSTÜNE indirebiliriz. Bir tıbbi ilacın satın alınması ve uluslar arası ulaşımı da böyle olabilmektedir. Bir tıbbi yâda başka alanlarda bilimsel konferans toplantı yâda sunumlar için de olanları göz önünde bulunduralım. Bir bilim konferansı yâda çalıştay için binlerce ülkeden binlerce katılımcının binlerce araç ve ulaşım mesafelerinin kat edilmesi DOĞAL YOL ve yöntemlerlehareket etmesini masraflı riskli örgütlü bir organizasyonu gerektiriyor. Buna rağmen bir o kadarda aksilik ve sorunlardan dolayı zamanın da katılamayan ve amacına ulaşamayacak olanlar olacaktır. Bütün bunlara karşılık; SANAL YOLkullanılarak düzenlenen bilimsel konferanslar vardır. Video konferans ile aynı bilgiler binlerce katılımcının sanal bağlantılar sonucu ulaşacağı bu yollardan birine dâhil olması mümkündür. Sunumu tüm ayrıntılarına kadar izleyerek oturduğu yerden ev konforunda hiçbir riske girmeden, soru sorarak ve cevap vermesi gereken alanların yöntemleriylecevaplayarak ta bu çalış tay da yerini alabilir.
C.DİJİTAL SOKAK: DOĞAL VE SANAL SOKAKLARIN HELEZONİM YÜKSELİŞİ
Bilimin ve teknolojinin gelişimine bağlı olarak sokaklarda konumu gereği farklılıklar gösterir. Hayatın her alanında ki olumlu ve olumsuz gelişmeler ilk önce kendini sokakta ifade eder. Ama her gelişmenin seyir yeri sokaklardır.
Doğal sokaklar ve sonuçlarında gelişen olumlu ve olumsuz sonuçlar yukarıda ki iki başlıkta ele aldığımız kronolojide bir sürecin iç içe birbirine girerek ve gelişerek helezon gibisarmal bir yol izlemişler ve günümüzün olumlu ve olumsuzlukları ile DİJİTAL SOKAK evrimine ulaşmışlardır.
DİJİTAL SOKAK gerçek sokakların ve Sanal Sokakların dünyada ki gelişim ve gelişmeleri ile olması gereken en ileri düzeye ulaşınca artık dünya için gerekli bilgi teknoloji kolaylık ve konforun yaratığı imkânlarında tamamlanmış oldu. Bütün dünyadakilerin ihtiyaçlarını yıllarca karşılayacak düzeye ulaşmasının doygun seviyesinde bu gücü elerinde bulunduran azınlığın gözünü Dünya dışında ki evrende mevcut olan galaksilerde yaşam ve bu yaşamın kuruluşuna yol açacak keşiflere yöneldi. Doğal Sokakların ve Sanal Sokakların bütün alt ve üst yapıları sarmal paralellik ve beraberlik üstünde inşa edilerek Dünyadan farklı uzay arayış ve yolculukları başlattı. İşte Evrende binlerce uydu ve istasyonun yerlerini almış olması ve bu birkaç yılın içinde sadece Amazon, GOOGOL, facbook, tweter, Alibaba, MicroSoft, v.b firmalar ile bu alanda birçok ulusun içinde olmalarına rağmen ulus sınırları dışında sanal yolar yaratarak ve sınırları aşan düzenleri kurmuşlardır. Yaratıkları dijital insandan,fabrikaya, robotun biyolojik tıp ile mikroçip karışımı canlılara ve karanlık fabrikalardan, yapay zekânın beslenmesinden giyinmesine, haberleşme ve düşünmesinden, insanla aynı toplum biçiminde beraber bir dünyada ve evrende olanı üreten ve yapısına göre paylaşan bir DİJİTAL EVREN’ nin de ilk aşamasına girilmiş oldu.
İşte Dünyada oluşan Doğal Sokaklar ile yaratılan Sanal Sokakların dünyada ki işlerliği için yeterince kullanmaları ve bu kullanımdan elde edilen imkânların evrende kullanılması için yaratılan sokaklara DİJİTAL SOKAK adını verebiliriz.
DOĞAL SOKAK ve SANAL SOKAKLAR olarak kamu yararına kullanılan açık alanlar görüldüğü gibi sadece işsiz güçsüz ve boş zamanların geçirmek için dolaşan, bir yerden bir yere giden insanların, evi olmayan hayvanların yâda belediyelerin diktiği veya kendi doğal süreci ile yeşeren ağaçların bitkilerin bulunduğu yerler değildir. Önceleri sadece bu alanda zaman geçiren daha sonra yaşamak için dilenen,hırsızlık yapan, vücudunu satan hayat kadınlarının,lümpenlerin olduğu yerlerdi. Ancak daha sonrada tablacılar, seyyar satıcılar, işsizler de yer almaya başladılar. Ufak çapta üretim yapan, simit, börek, dürüm ayak üstü atıştırmalıklar da sokakta insanların ucuz karınlarını doyuran alanlar halinde geldi. Spot ayakkabı ve giyinme kitap ve hediyelik eşya bijuteri ve teknolojinin ürünlerinde sokak tezgâhlarında görülmeye başladı. Sokağa atılan çöplerden geri dönüşüm sektörü doğdu. Bir taraftan bu sektörün para karşılığı üretim hammaddesi olurken diğer taraftan çevre temizliği üstlendi. Müzisyen, dansçı, ressam, falcı, Tiyatro ve grafitiler ile sokak sanat ve etkinliklerinde görev alan yeteneklerin sosyal yaşamı zenginleştirenleri sokakların çehresini değiştirdi. Artan nüfus,gelişen sanayi daralan tarım ürünleri ve istihdamın daraltılmasından kaynaklanan göçler sokakta yaşamı ve iş bulma ile hayatını sürdürmek isteyenlerin artmasına neden oldu. Sermayenin küreselleşmesi küresel sermayedarlar ve sanayici burjuvaların ulusal sınırlar alanında tutmaya çalıştığı gümrük giriş ve çıkışların SANAL sermaye sahiplerinin bunu aşarak kontrol dışına çıkmasından doğan farklı savaşlar oluşmaya başladı. Bu savaşlar tamamen her alanda savaş değildir. Aynı amaç için savaştığın bir ülke yâda sermaye gurubuyla diğer amaçlar içinde işbirliği yapan ve her çıkar edinim için ayrı pozisyon alarak hedefine kenetlenen savaşlara dönüştü. Buna ‘hattı savaş değil sathı savaş’ fikri ile mücadele eden yaratıcı fikrin bir ironi ile küresel sermayedarlar tarafından yıllar sonra ‘her alanda düşmanlık yâda dostluk yoktur’. Hedef için pozisyon alma savaşları vardır, diyorlar. Bu savaşlarda ‘mikroçip’ ler daha sonra ‘biyolojiktıp’ largeliştirildi. Bu geliştirme ve kullanımda sokakta şimdilik yerlerini almaya başlayan milyonlarca savaştan kaçan mülteci, göçmen veya sığınmacı oldu. Ayrıca beyaz yaka emekçisi üniversite mezunu gençler, fabrikadan uzaklaştırılan mühendis teknik eleman ile her meslekten uzmanlarında sokakta olduğu bir döneme girildi. Aynı zamanda sokakta sanal medyanın hem kullanıcısı hem de teknolojisini bilenlerin de ezici çoğunluğa yön veren etkisi zamanla hissediliyor. Bilgisayar kullanan üreten satan ve tasarlayan sokaklar hem gerçek dünya sokaklarının temsilcilerini hem de Sanal Sokakların temsilcilerin şartlar ve bu şartlarda kaybedecekleri başka bir şeyleri olmayanların göze aldıkları denemeler ve girişimler bulundukları uygulamaların sonuçlarında beklenmeyecek derecede kendi sanal sokaklarını da yaratılar. KÜRESEL SANAL SERMAYEDARLAR ile KÜRESEL SANAL EMEKÇİLERİ bir kez daha karşı karşıyalar. Bir taraftan yaratılan teknolojinin sermaye sahipleri ile diğer taraftan atık ve üretimin niceliğinden kaynaklanan her şeyi göze alan yaşama savaşının yaratığı zorunlu cesaret ve emeğin gücünün yaratığı tüketim sayısı da önem kazanmaya ve söz geçirmeye başladı.
SONUÇ: Doğal ve Sanal sokaklar gelişim itibarı ile gelinen aşamada çoğunluğun yoksulluğu ile yaratılan ‘devasa imkânlar’ ile ‘devasa sorunlar’ arasında ki durum imkânların sahibi bir avuç küresel sermayedardır. Devasa sorunlara maruz kalanlarda sayılamayacak kadar çoğunluğa sahip olan sokak emekçileridir. Doğal ve Sanal Sokaklar dünyanın dışında ki DİJİTAL SOKAK Keşifleri ve fethinin de evrende ki varlığının hazırlayıcıları ile başlatıcıları döneminde varlığını sürdürmek yada yok olmanın DÜNYA da ki temsilcileridir. Sonuçları da bizim dönemde göreceğimiz ve tanıklık edeceğimiz dönem olacaktır.